محمدجواد باهنر سال 1312 در کرمان متولد شد. وی از یازده سالگی در حوزه علمیه و به موازات آن در مدارس جدید تحصیل کرد و سال 1332 برای ادامه تحصیلات در علوم دینی به قم رفت. محمدجواد باهنر در قم تحصیلات دبیرستانی را نیز ادامه داد و در سال 1337 به دانشکده الهیات دانشگاه تهران راه یافت. نتیجه این دوره تحصیلی دکتری الهیات و همچنین کارشناسی ارشد علوم تربیتی در دانشگاه تهران شد. وی پس از آنکه نهضت اسلامی در سال 1342 به رهبری امام خمینی(ره) آغاز شد، در مسیر این نهضت به تبلیغ و مبارزه پرداخت و در آموزش مبارزان جوان و ترویج اندیشههای متعلق به نهضت در میان توده مردم، نقش فعالی ایفا کرد. محمدجواد باهنر تا سال 1357 علاوه بر فعالیتهای فرهنگی و تبلیغی همراه یاران روحانی و غیرروحانی همفکر خود به تأسیس مؤسسات آموزشی و کانونهای تبلیغ در تهران اقدام کرد و توانست با همکاری آیتالله سید محمد حسینیبهشتی برنامهریزی و تألیف کتابهای دینی مدارس را در وزارت آمورش و پرورش برعهده گیرد. وی در روزهای اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی همراه محمدعلی رجایی، مأمور بازگشایی مدارس و تطبیق وضع آموزش و پرورش با مقتضیات انقلاب شد. محمدجواد باهنر در صحنههای مختلف انقلاب اسلامی فعالانه حضور داشت؛ به عضویت ستاد انقلاب فرهنگی درآمد، در مجلس خبرگان قانون اساسی به نمایندگی مردم کرمان شرکت کرد، در تشکیل نهضت سوادآموزی و نیز در بنیانگذاری فعالیتهای موسوم به «امور تربیتی» (با همکاری محمدعلی رجایی) سهم بسزایی داشت و در نخستین دوره مجلس شورای اسلامی نماینده مردم تهران شد. وی مهر سال 1359 و در دولت محمدعلی رجایی، وزیر آموزش و پرورش و در 15 مرداد سال 1360 نخست وزیر شد. اما دشمنان انقلاب اسلامی در هشتم شهریور 1360 او را به همراه یار قدیمیاش محمدعلی رجایی، در انفجار دفتر نخستوزیری به شهادت رساندند. آثار قلمی محمدجواد باهنر متعدد است که مهمترین آنها: یک دوره تعلیمات دینی برای سالهای دوم، سوم، چهارم و پنجم ابتدایی؛ یک دوره تعلیمات دینی برای سالهای اول، دوم و سوم راهنمایی و دبیرستان؛ شناخت اسلام؛ یک دوره درسهایی از قرآن مجید با ترجمه و شرح فارسی برای سالهای سوم تا ششم دبیرستان؛ یک دوره درس قرآن برای سالهای اول و دوم و سوم راهنمایی؛ تربیت و تعلیم دینی و روش تدریس قرآن و مسائل دینی برای سال اول تربیت معلم دوره راهنمایی و تربیت معلم یک ساله و دانشسرای مقدماتی روستایی و عشایری؛ تعلیمات دینی و روش تدریس آن برای دانشکده مکاتبهای؛ خداشناسی و مقاله جهان در عصر بعثت هستند. پس از شهادت محمدجواد باهنر بسیاری از مقالات و سخنرانیهای وی در قالب کتابهای «انسان و خودسازی»، «گفتارهای تربیتی»، «فرهنگ انقلاب اسلامی»، «اسلام برای نوجوانان»، «مواضع ما در ولایت و رهبری» و «گذرگاههای الحاد» از سوی دفتر نشر فرهنگ اسلامی به چاپ رسیدهاند. مهمترین کتابهایی که تاکنون درباره شهید حجتالاسلام دکترمحمدجواد باهنر منتشر شده، عبارتند از: ـ چهار گفتار از دو شهید / محمد حسینیبهشتی و محمدجواد باهنر / معراج (قم) / 1360. ـ آموزگاران نور (به یاد دو معلم شهید و دو آموزگار نور، رجایی و باهنر ) / عروه الوثقی (نشریه دانشآموزان و جوانان حزب جمهوری اسلامی) / 1361. ـ فروغ اندیشه (مجموعه سخنرانیها، مصاحبهها و برنامه دولت)/ تهیه و جمعآوری مرکز مدارک فرهنگی انقلاب اسلامی / وزارت ارشاد اسلامی / 1362. ـ یاران امام به روایت اسناد ساواک (کتاب 15: شهید راه دانش و فرهنگ، دکتر محمدجواد باهنر) / مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات / دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1379. ـ بیمرگ، مثل صنوبر / ابوالقاسم حسینجانی / سازمان تبلیغات اسلامی، شورای هماهنگی / 1375. ـ شهید باهنر در قلمرو اندیشه و رفتار / حمیدرضا علوی / دفتر نشر فرهنگ اسلامی / 1381. ـ شهید دکتر محمدجواد باهنر (مبارزات، مواضع و دیدگاهها) / مرتضی نعمتی زرگران / مرکز اسناد انقلاب اسلامی / 1384. ـ آن سوی شب (زندگینامه داستانی شهید دکتر محمدجواد باهنر)/ داوود بختیاریدانشور / نشر شاهد / 1385. ـ شاهد یاران (شماره 10: یادمان شهدای دولت جمهوری اسلامی ایران) / نشر شاهد / 1385.
ـ کتابشناسی شهید دکتر محمدجواد باهنر / رضا دیبا و شهرام اصغرنیا / نشر شاهد / 1387.